
یبوست یکی از مشکلات و بیماریهای شایع گوارشی است که متأسفانه بسیاری از افراد در طول سالهای مختلف و حتی به طور مکرر با آن مواجه میشوند. به طور کلی، این مشکل ممکن است در زندگی هر فرد چندین بار رخ دهد و پس از چند روز یا حتی چند ساعت برطرف شود. برای آگاهی از ادامه مقاله و دریافت جدیدترین اطلاعات، با وب سایت دکتر ایرانی همراه باشید.
یبوست چیست
یبوست که به انگلیسی به آن “Constipation” گفته میشود، یک مشکل شایع در سیستم گوارش است که به دلیل اختلال در عملکرد روده بزرگ و/یا راست روده و یا عضلات کف لگن، یا به علت انسداد و تنگی در روده ایجاد میشود.پس از هضم و جذب غذا در معده و روده کوچک، مواد غذایی به روده بزرگ منتقل میشوند. این مواد حاوی مقدار زیادی آب هستند.
وظیفه روده بزرگ جذب آب موجود در این مواد است و در نهایت، مواد غیرقابل جذب به صورت مدفوع که حاوی مقدار کمی آب است، دفع میشوند. قوام مدفوع باید به گونهای باشد که نه خیلی سفت و نه خیلی شل و آبکی باشد. اگر حرکت روده بزرگ کند شود، مدفوع مدت بیشتری در روده باقی میماند و آب بیشتری جذب میشود، که منجر به سفت شدن مدفوع میگردد.
در بسیاری از موارد، حرکت و عملکرد روده بزرگ طبیعی است، اما به دلیل ضعف یا عدم هماهنگی عضلات کف لگن و عضلات مقعد، بیمار ممکن است با وجود قوام طبیعی مدفوع، در دفع آن دچار مشکل شود.زمانی که مدفوع به راست روده میرسد، باعث اتساع آن میشود. این اتساع، گیرندههای عصبی دیواره راست روده را تحریک کرده و احساس نیاز به دفع را در مغز ایجاد میکند. در صورت فراهم بودن شرایط مناسب، فرد میتواند با شل کردن عضلات، اقدام به دفع کند.
علائم یبوست
یبوست در افراد مختلف دلایل متفاوتی نیز دارد. به همین دلیل ممکن است علائم همه افراد مشابه با یک دیگر نباشد. به طور کلی مهم ترین علائم یبوست (تعریف یبوست) به شرح زیر است:
- کاهش دفعات دفع (کمتر از 3 بار در هفته)
- قوام مدفوع بسیار سفت یا شبیه پشکل (تکه تکه و سفت) باشد
- نیاز به زور زدن زیاد و طولانی موقع دفع
- احساس عدم دفع کامل یا احساس باقی ماندن مدفوع
- کمک گرفتن از دست یا انگشت برای دفع
- احساس انسداد در مقعد یا انتهای روده حین دفع
لازم به ذکر است که علایم فوق ممکن است گهگاه ایجاد شود. در صورتی میگوییم فرد مبتلا به یبوست است که طی چند ماه متوالی حداقل در یک چهارم مواردی که فرد برای اجابت مزاج می رود, دو یا چند تا از علایم یبوست وجود داشته باشد. فردی هم که همیشه یا اکثر موارد مجبور باشد برای دفع راحت, داروی مسهل مصرف کند یبوست مزمن دارد.
یبوست مزمن چیست؟
زمانی که یبوست به مدت سه ماه یا بیشتر ادامه یابد، به آن یبوست مزمن گفته میشود.
شیوع یبوست
تقریباً 20 درصد از جمعیت به یبوست مبتلا هستند. این مشکل در میان افراد مسن بیشتر مشاهده میشود، به طوری که بین یک چهارم تا نیمی از آنها دچار یبوست هستند. این عارضه به ویژه در زنان، افرادی که فعالیت بدنی کمی دارند، افراد مبتلا به افسردگی و کسانی که برای درمان بیماریهای دیگر داروهای متعددی مصرف میکنند، شایعتر است.
سخن اخر
در بسیاری از موارد، یبوست به صورت مزمن ادامه مییابد و معمولاً علت خاصی به جز سابقه خانوادگی یبوست پیدا نمیشود. درمان یبوست مزمن ضروری است، زیرا عدم درمان و اجابت مزاج طولانیمدت همراه با زور زدن میتواند منجر به اختلالاتی در روده و عضلات دفعی شود و در نتیجه، یبوست را تشدید کند.
⏬مقالات پیشنهادی ⏬
بیماری های شایع زنان انواع پوست و نحوه مراقبت از آن انواع بیماری دهان و دندان