دکتر ایرانی DoctorIrani | بررسی و تحلیل مسائل پزشکی روز دنیا و مشاوره تخصصی
فیبروم‌ها معمولاً خطرناک نیستند، اما می‌توانند با بروز علائمی نظیر خونریزی‌های شدید و طولانی‌مدت در دوران قاعدگی، درد در ناحیه لگن، فشار بر مثانه و روده، و حتی مشکلاتی در باروری، کیفیت زندگی زنان را تحت تأثیر قرار دهند. برای آگاهی از ادامه مقاله و دریافت جدیدترین اطلاعات، با وب سایت دکتر ایرانی همراه باشید.
فیبروم رحم چیست
فیبروم رحم (Uterine Fibroid) توده‌های خوش‌خیمی هستند که در دیواره رحم شکل می‌گیرند. این توده‌ها می‌توانند در اندازه و تعداد متفاوت باشند؛ از یک توده کوچک که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست تا توده‌هایی بزرگ به اندازه یک گریپ‌فروت یا حتی بزرگ‌تر.
گاهی اوقات تنها یک فیبروم در رحم وجود دارد و در موارد دیگر، چندین فیبروم به طور همزمان رشد می‌کنند. فیبروم‌های بزرگ می‌توانند شکل داخلی و خارجی رحم را تغییر دهند و در موارد شدید، ممکن است کل ناحیه لگن یا شکم را پر کنند. به همین دلیل، فرد ممکن است ظاهری مشابه با زنان باردار پیدا کند.
علائم فیبروم رحم
بسیاری از فیبروم‌ها بدون علامت هستند و تا زمانی که مشکلی جدی ایجاد نکنند، شناسایی نمی‌شوند. در موارد دیگر، علائم فیبروم به محل، اندازه و تعداد آن‌ها بستگی دارد. به عنوان مثال، فیبروم‌های زیر مخاطی که در حفره رحم و درست زیر سطح آندومتر (پوشش رحم) رشد می‌کنند، ممکن است منجر به خونریزی شدید قاعدگی و مشکلات باروری شوند. شایع‌ترین علائم فیبروم رحم شامل موارد زیر است:
- خونریزی شدید در دوران قاعدگی، قاعدگی‌های دردناک، طولانی شدن یا افزایش دفعات قاعدگی و کم‌خونی ناشی از خونریزی‌های شدید، از جمله مشکلاتی هستند که ممکن است زنان با آن‌ها روبه‌رو شوند. همچنین، احساس فشار یا درد در ناحیه لگن ممکن است قبل، حین یا بعد از قاعدگی تجربه شود.
- مشکلات ادراری نیز از عوارض فیبروم‌ها به شمار می‌روند و شامل تکرر ادرار، احساس فوریت برای ادرار کردن و دشواری در تخلیه کامل مثانه هستند. این مشکلات به دلیل فشاری است که فیبروم‌ها بر روی مثانه وارد می‌کنند.
- بزرگی شکم یکی دیگر از نشانه‌های فیبروم‌های بزرگ است که می‌تواند به بزرگ شدن ناحیه پایین شکم منجر شود. همچنین، به دلیل رشد فیبروم‌ها، ممکن است احساس سنگینی یا فشار در ناحیه لگن ایجاد گردد.
- فیبروم‌ها می‌توانند به روده بزرگ فشار وارد کرده و منجر به یبوست یا احساس فشار بر راست‌روده شوند. کمر درد نیز از دیگر عوارض فیبروم‌های بزرگ است که ممکن است به دلیل کشیدگی عضلات کمر ایجاد شود.
- درد هنگام رابطه جنسی نیز ممکن است به دلیل وجود فیبروم‌هایی در قسمت زیرین رحم بروز کند. علاوه بر این، فیبروم‌ها می‌توانند بر بارداری تأثیر گذاشته و مشکلاتی نظیر ناباروری ایجاد کنند.
فیبروم‌ها می‌توانند بر بارداری تأثیر بگذارند و مشکلاتی مانند ناباروری، سقط جنین، زایمان زودرس، موقعیت غیرطبیعی جنین در رحم و خونریزی شدید پس از زایمان را ایجاد کنند. به طور معمول، با ورود به یائسگی و کاهش سطح هورمون‌های زنانه، علائم فیبروم بهبود یافته یا به طور کامل از بین می‌روند.
دلایل بروز فیبروم رحم
علت دقیق بروز فیبروم رحم هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد عوامل زیر در ایجاد آن مؤثر باشند:
- هورمون‌های زنانه
استروژن و پروژسترون، دو هورمون کلیدی در رشد فیبروم‌ها هستند. به همین دلیل، فیبروم‌ها معمولاً در دوران باروری که سطح این هورمون‌ها بالاتر است، رشد می‌کنند و با کاهش سطح هورمون‌ها در دوران یائسگی، اندازه آن‌ها کاهش می‌یابد.
- ژنتیک
برخی از زنان به دلیل سابقه خانوادگی فیبروم، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- فاکتورهای رشد
هورمون‌هایی مانند فاکتور رشد شبه انسولین می‌توانند در رشد فیبروم‌ها تأثیرگذار باشند.
- نژاد
تحقیقات نشان داده‌اند که زنان آفریقایی‌تبار بیشتر از سایر نژادها به فیبروم مبتلا می‌شوند.
- سن
احتمال ابتلا به فیبروم با افزایش سن، به‌ویژه پس از ۳۰ سالگی، افزایش می‌یابد.
- وزن
اضافه وزن و چاقی نیز به عنوان عوامل خطر برای بروز فیبروم شناخته می‌شوند.
روش تشخیص فیبروم رحم
برای تشخیص دقیق فیبروم رحم و تمایز آن از سایر بیماری‌ها، پزشک از روش‌های زیر بهره می‌برد:
معاینه لگن
پزشک با معاینه لگن به دنبال هرگونه توده یا برآمدگی غیرطبیعی در رحم می‌گردد که ممکن است نشانه‌ای از فیبروم باشد.
سونوگرافی لگن
با استفاده از امواج صوتی، پزشک تصویری واضح از رحم و فیبروم‌ها به دست می‌آورد.
ام آر آی
این روش تصاویر دقیقی از فیبروم‌ها ارائه می‌دهد و به پزشک کمک می‌کند تا اندازه و موقعیت دقیق آن‌ها را تعیین کند.
هیستروسکوپی
پزشک با وارد کردن یک لوله باریک مجهز به دوربین به داخل رحم، آن را بررسی کرده و در صورت نیاز، نمونه‌ای از بافت فیبروم را برای آزمایش‌های بیشتر برمی‌دارد.
لاپاراسکوپی
با ایجاد یک برش کوچک در شکم و وارد کردن لوله‌ای مجهز به دوربین، پزشک می‌تواند وجود فیبروم رحم را بررسی کند.
هیستروسالپنگوگرافی
این روش برای ارزیابی شکل و اندازه رحم و لوله‌های فالوپ به کار می‌رود.
روش درمان فیبروم رحم
همه فیبروم‌های رحم نیازی به درمان ندارند. اگر این توده‌ها علائمی مانند خونریزی شدید قاعدگی، درد در ناحیه لگن، مشکلات ادراری یا موانع در بارداری ایجاد کنند، پزشک ممکن است درمان را توصیه کند. انتخاب روش درمان مناسب به عوامل مختلفی از جمله اندازه و تعداد فیبروم‌ها، محل قرارگیری آن‌ها، شدت علائم، سن بیمار و برنامه‌های بارداری بستگی دارد.
- دارودرمانی
- روش‌های مداخله‌ای
سخن آخر
اگر هرگونه تغییر غیرعادی در چرخه قاعدگی، درد در ناحیه لگن، مشکل در تخلیه مثانه یا اختلال در باروری را مشاهده کردید، توصیه می‌شود برای تشخیص و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید. این علائم ممکن است نشان‌دهنده وجود فیبروم رحم یا سایر مشکلات مربوط به سلامت زنان باشند.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
