بیماری مرس

بیماری مرس یا سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) یک عفونت ویروسی جدی در دستگاه تنفسی است که نخستین بار در سال ۲۰۱۲ در کشور عربستان سعودی شناسایی شد. عامل این بیماری ویروسی به نام MERS-CoV است که در گروه کروناویروس‌ ها قرار می‌گیرد. اگرچه هر دو بیماری مرس و کووید-۱۹ از خانواده کرونا ویروس‌ ها هستند، اما از نظر شدت، میزان مرگ‌ و میر و الگوی انتقال تفاوت زیادی دارند. در بسیاری از موارد، مرس می‌ تواند کشنده‌تر از کووید-۱۹ باشد و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. برای آگاهی از ادامه مقاله و دریافت جدیدترین اطلاعات، با وب‌ سایت دکتر ایرانی همراه باشید.

بیماری مرس چیست

بیماری مرس یک عفونت جدی ریوی است که عامل آن ویروسی از خانواده کروناویروس‌ها می‌باشد. نخستین موارد ابتلا در سال ۲۰۱۲ شناسایی شد. این بیماری می‌تواند خطرناک و حتی کشنده باشد. بیشتر مبتلایان در کشورهای واقع در شبه‌جزیره عربستان یا اطراف آن دیده شده‌اند و موارد ثبت‌شده در دیگر نقاط دنیا معمولاً با سفر به این منطقه ارتباط داشته‌اند.

بیماری مرس چیه

مرس یک بیماری عفونی تنفسی است که توسط ویروس کرونا ایجاد می‌شود. علائم آن اغلب با تب، سرفه خشک و تنگی نفس آغاز شده و در برخی موارد به مشکلات کلیوی و نارسایی اندام‌ها می‌رسد. این بیماری شباهت زیادی به سارس و کووید-۱۹ دارد، اما شدت و خطر آن بیشتر گزارش شده است.

بیماری مرس چه نوع بیماری است

این بیماری یک ویروس جدید از نوع کروناویروس‌ها است که در دسته بیماری‌های تنفسی شدید قرار می‌گیرد. مرس می‌تواند به سرعت گسترش یابد و علاوه بر دستگاه تنفسی، عوارضی در کلیه و دستگاه گوارش ایجاد کند. همین موضوع آن را به یک تهدید بهداشتی جدی در جهان تبدیل کرده است.

مرس چه بیماری است

مرس یک بیماری عفونی خطرناک ناشی از ویروس کروناویروس خاورمیانه است. این بیماری باعث مشکلات تنفسی شدید می‌شود و می‌تواند به سرعت در افراد مستعد پیشرفت کند. شباهت زیادی به بیماری‌های ویروسی دیگر مانند سارس و کووید-۱۹ دارد، اما مرگ‌ومیر آن بیشتر گزارش شده است.

بیماری مرس چگونه است

بیماری مرس معمولاً با تب، سرفه و مشکلات تنفسی شروع می‌شود و در برخی بیماران به ذات‌الریه و نارسایی کلیوی منجر می‌شود. شدت علائم در افراد سالم ممکن است خفیف باشد اما در بیماران دارای مشکلات زمینه‌ای خطر جدی ایجاد می‌کند. این بیماری نیازمند مراقبت‌های بیمارستانی است.

درباره بیماری مرس

بیماری مرس اولین بار در سال ۲۰۱۲ در عربستان گزارش شد و از همان ابتدا توجه جهانی را به خود جلب کرد. منبع اصلی ویروس شترهای تک‌کوهانه معرفی شده‌اند و انتقال انسان به انسان نیز وجود دارد. تاکنون درمان قطعی برای مرس شناخته نشده و اقدامات بیشتر در جهت پیشگیری و کنترل بیماری انجام می‌شود.

بیماری مرس جدید

با وجود اینکه اولین موارد مرس در بیش از یک دهه قبل شناسایی شد، هنوز هم گاهی موارد پراکنده آن در خاورمیانه گزارش می‌شود. هر بار شیوع جدید نگرانی‌های بهداشتی ایجاد می‌کند زیرا ویروس توانایی تغییر و جهش دارد. به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت همواره آن را تحت نظر دارد.

مریضی مرس

مرس در واقع همان سندرم تنفسی خاورمیانه است که می‌تواند علائم شدیدی مانند تنگی نفس و تب بالا ایجاد کند. در موارد شدید بیماران به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز پیدا می‌کنند. این بیماری به ویژه برای سالمندان و بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن بسیار خطرناک است.

علائم بیماری مرس

علائم بیماری مرس شدت‌های متفاوتی دارد و می‌تواند خفیف یا بسیار شدید بروز کند. نشانه‌های رایج عبارت‌اند از:

• تب

• سرفه

• تنگی نفس

• درد و کوفتگی عضلانی

• مشکلات گوارشی مثل تهوع و اسهال (در بعضی بیماران)

در حالت‌های شدیدتر، مرس ممکن است باعث عفونت ریوی (ذات‌الریه)، نارسایی کلیه و در نهایت مرگ شود. بیشترین خطر برای سالمندان و افرادی با بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، مشکلات قلبی یا ضعف سیستم ایمنی وجود دارد.

نشانه بیماری مرس

بیماری مرس معمولاً در بازه‌ای حدود ۱۴ روز پس از تماس با ویروس بروز می‌کند. نخستین نشانه‌های این بیماری شامل تب، سرفه و مشکلات تنفسی هستند که به تدریج شدت می‌گیرند. در برخی بیماران، علائمی مانند اسهال یا استفراغ نیز دیده می‌شود. یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای ابتلا به مرس، سفر یا اقامت اخیر در مناطق شبه‌جزیره عربستان و کشورهای اطراف آن است.

بیماری مرس چه علائمی دارد

انتقال بیماری مرس

اه‌های انتقال ویروس MERS-CoV شامل موارد زیر است:

• تماس با شتر آلوده: شایع‌ترین منبع انتقال، برخورد مستقیم یا غیرمستقیم با شترهایی است که ویروس را حمل می‌کنند.

• انتقال میان انسان‌ها: بیشتر در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی یا در میان اعضای خانواده فرد مبتلا دیده می‌شود.

• مصرف فرآورده‌های آلوده: نوشیدن شیر خام یا خوردن گوشت شتر نیم‌پز یا آلوده می‌تواند عامل انتقال بیماری باشد.

شیوع بیماری مرس

• رتباط نزدیک با فرد مبتلا: مثل تماس مستقیم با اعضای خانواده یا پرسنل درمانی.

• تماس با ترشحات تنفسی: از طریق سرفه، عطسه یا ذرات ریز خارج‌شده از مجاری تنفسی بیمار.

• انتقال از طریق وسایل آلوده: مانند لباس، وسایل پزشکی یا دستگیره‌های در.

• مصرف فرآورده‌های شتر آلوده: نوشیدن شیر خام یا خوردن گوشت شتر نیم‌پز می‌تواند عامل انتقال باشد.

بیماری مرس در شتر

شترهای تک‌کوهانه یکی از مهم‌ترین مخازن ویروس مرس شناخته می‌شوند. ویروس در ترشحات بینی و بزاق شتر وجود دارد و می‌تواند به انسان منتقل شود. تماس نزدیک با این حیوان یا مصرف محصولات آلوده آن مثل شیر خام می‌تواند باعث ابتلا شود.

بیماری مرس در مکه

با توجه به حضور میلیون‌ها زائر در ایام حج، نگرانی از شیوع بیماری مرس در مکه همواره وجود داشته است. سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت عربستان اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند غربالگری و مراقبت‌های ویژه برای حجاج در نظر گرفته‌اند. این مسئله اهمیت کنترل بیماری در مراسم‌های مذهبی را دوچندان می‌کند.

بیماری مرس در عربستان

اولین و بیشترین موارد مرس در عربستان گزارش شد و این کشور همچنان کانون اصلی این بیماری محسوب می‌شود. به دلیل تماس گسترده با شترها و تجمع‌های انسانی، شرایط انتقال فراهم است. دولت عربستان پروتکل‌های بهداشتی سخت‌گیرانه‌ای را برای جلوگیری از گسترش بیماری اجرا می‌کند.

بیماری مرس خاورمیانه

مرس به دلیل شیوع اولیه در عربستان و چند کشور اطراف آن با نام “سندرم تنفسی خاورمیانه” شناخته می‌شود. این بیماری در کشورهایی مثل امارات، قطر و اردن نیز گزارش شده است. خاورمیانه همچنان منطقه پرخطر برای شناسایی موارد جدید مرس است.

بیماری مرس حجاج

زائرانی که به عربستان برای حج یا عمره سفر می‌کنند، در معرض خطر بیشتری از ابتلا به مرس قرار دارند. تجمع جمعیت، تماس نزدیک و شرایط آب‌وهوایی انتقال بیماری را آسان‌تر می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود حجاج اصول بهداشتی را به طور جدی رعایت کنند.

بیماری مرس در ایران

موارد محدودی از مرس در ایران گزارش شده که اغلب به دلیل بازگشت مسافران از عربستان بوده است. وزارت بهداشت ایران سیستم‌های مراقبتی برای شناسایی سریع بیماران مشکوک دارد. خوشبختانه تاکنون این بیماری در ایران همه‌گیر نشده است.

تشخیص بیماری مرس چگونه انجام می‌شود

برای شناسایی دقیق بیماری مرس، ابتدا پزشک به بررسی علائم بالینی بیمار مانند تب، سرفه و بیماری های تنفسی می‌پردازد. سپس جهت تأیید قطعی، از آزمایش‌های تخصصی استفاده می‌شود. مهم‌ترین روش‌ها عبارتند از:

• آزمایش RT-PCR: این تست با بررسی نمونه‌های تنفسی (مانند ترشحات بینی یا حلق) حضور RNA ویروس را مشخص می‌کند.

• تصویربرداری قفسه سینه: به پزشکان کمک می‌کند تا وجود ذات‌الریه، التهاب ریه یا سایر عوارض تنفسی مرتبط با مرس را تشخیص دهند.

درمان بیماری مرس

در حال حاضر درمان برای بیماری مرس وجود ندارد و مراقبت‌های حمایتی اصلی‌ترین روش کنترل بیماری است. استفاده از دستگاه‌های کمک‌تنفسی، کنترل تب و پیشگیری از عفونت‌های ثانویه بخش مهمی از روند درمان است. تحقیقات برای یافتن داروی مؤثر و واکسن همچنان ادامه دارد.

درمان قطعی مرس

تا امروز درمان قطعی برای بیماری مرس شناسایی نشده است و اقدامات درمانی بیشتر به شکل مراقبت حمایتی انجام می‌شود. این مراقبت‌ها با هدف کنترل علائم، پیشگیری از عوارض و بهبود وضعیت عمومی بیمار صورت می‌گیرند. از جمله روش‌های درمانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اکسیژن‌درمانی: برای بهبود تنفس و افزایش سطح اکسیژن خون بیماران.

• داروهای ضد ویروس: تنها در صورت تجویز پزشک و بر اساس شرایط بیمار استفاده می‌شوند.

• تزریق مایعات: جهت جبران کم‌آبی بدن و حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ها.

• استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی: در مواردی که بیمار دچار نارسایی شدید تنفسی شود.

• مراقبت ویژه در ICU: برای بیماران بحرانی که به نظارت دقیق و مستمر نیاز دارند.

راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری مرس

از آنجایی که هنوز درمان قطعی برای مرس وجود ندارد، بهترین روش برای مقابله با این بیماری، رعایت اقدامات پیشگیرانه است. نکات مهم شامل موارد زیر می‌شود:

• شستشوی مداوم دست‌ها: استفاده از آب و صابون یا مواد ضدعفونی‌کننده الکلی برای کاهش خطر انتقال ویروس.

• اجتناب از تماس با شترها و محصولات آن‌ها: به‌ویژه در مناطقی که ویروس شایع‌تر است.

• پرهیز از مصرف فرآورده‌های حیوانی خام یا نیم‌پز: مانند شیر تازه یا گوشت شتر که می‌تواند عامل انتقال بیماری باشد.

• رعایت اصول بهداشتی در مراکز درمانی: استفاده از ماسک، دستکش و ضدعفونی تجهیزات برای جلوگیری از شیوع بیمارستانی.

بیماری مرس و سارس

بیماری مرس و سارس هر دو از خانواده کروناویروس‌ها هستند و دستگاه تنفسی را درگیر می‌کنند. مرس بیشترین شیوع خود را در خاورمیانه داشته و سارس در سال ۲۰۰۳ در آسیا دیده شد. تفاوت اصلی آن‌ها در میزان مرگ‌ومیر و منبع حیوانی است؛ مرس کشنده‌تر است و شترها منبع اصلی آن محسوب می‌شوند، در حالی که سارس از خفاش‌ها و گربه‌های وحشی منتقل شد.

بیماری سارس و مرس

سارس و مرس بیماری‌های تنفسی ویروسی مشابهی هستند که از کروناویروس‌ها منشاء می‌گیرند. سارس در ابتدای قرن بیست‌ویکم شیوع یافت و توانست سریع گسترش یابد، اما مرس مرگ‌ومیر بیشتری ایجاد می‌کند. تفاوت دیگر در منبع حیوانی و شدت انتقال بین انسان‌ها است؛ مرس بیشتر با تماس نزدیک و شترها مرتبط است.

سؤالات متداول درباره بیماری مرس

آیا مرس از انسان به انسان منتقل می‌شود؟

بله. ویروس MERS-CoV می‌تواند از طریق تماس نزدیک، به‌ویژه میان اعضای خانواده یا در محیط‌های درمانی منتقل شود. البته میزان سرایت آن کمتر از ویروس کرونا (کووید-۱۹) است.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به مرس قرار دارند؟

افراد بالای ۶۰ سال و کسانی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، بیماری قلبی، نقص سیستم ایمنی یا مشکلات مزمن ریوی هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به نوع شدید بیماری دارند.

آیا تماس با شترها می‌تواند عامل انتقال مرس باشد؟

بله. شترهای یک‌کوهانه به‌عنوان منبع اصلی ویروس شناخته می‌شوند. تماس مستقیم با آن‌ها یا مصرف فرآورده‌های خام و نیم‌پز (مثل شیر یا گوشت شتر) می‌تواند خطر انتقال بیماری را افزایش دهد.

مرس چه تفاوتی با کووید-۱۹ دارد؟

هر دو بیماری ناشی از خانواده ویروس‌های کرونا هستند، اما نوع ویروس متفاوت است. مرس مرگ‌ومیر بالاتری دارد اما برخلاف کووید-۱۹، سرعت انتشار آن کمتر است.

چگونه بیماری مرس تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص قطعی مرس تنها از طریق آزمایش‌های تخصصی مانند RT-PCR امکان‌پذیر است که بر روی نمونه‌های تنفسی انجام می‌شود. این آزمایش برای شناسایی ژنوم ویروس کاربرد دارد.

مطالعه بیشتر