چگونه سندروم کوشینگ را مدیریت کنیم

سندرم کوشینگ، یک اختلال نادر در سیستم غدد درون‌ریز است که با افزایش سطح کورتیزول در بدن، بر سلامت و زندگی روزمره افراد مبتلا تأثیر می‌گذارد. برای آگاهی از ادامه مقاله و دریافت جدیدترین اطلاعات، با وب‌ سایت دکتر ایرانی همراه باشید.

سندروم کوشینگ چیست

سندرم کوشینگ (Cushing’s Syndrome) یا هیپرکورتیزولیسم (Hypercortisolism) یک اختلال نادر در سیستم غدد درون‌ریز است که به دلیل قرار گرفتن بافت‌های بدن در معرض مقادیر زیاد کورتیزول در خون ایجاد می‌شود. کورتیزول هورمونی است که توسط غدد فوق کلیوی تولید می‌شود و نقش مهمی در تنظیم فشار خون و پاسخ به استرس ایفا می‌کند. با این حال، افزایش سطح کورتیزول می‌تواند منجر به تغییرات غیرطبیعی در بدن شود.

این سندرم می‌تواند در هر سنی و در هر دو جنس بروز کند، اما بیشتر در زنان بین ۲۵ تا ۴۵ سال مشاهده می‌شود. این اختلال خطر ابتلا به دیابت، فشار خون بالا، پوکی استخوان و چاقی را افزایش می‌دهد.

علت سندروم کوشینگ چیست

سندرم کوشینگ می‌تواند به دو دلیل اصلی ایجاد شود:

• مصرف بیش از حد داروهای کورتیکواستروئیدی

این داروها که برای درمان بیماری‌های التهابی مانند آسم، آرتریت، آلرژی‌ها و بیماری‌های خودایمنی تجویز می‌شوند، عملکردی مشابه هورمون کورتیزول دارند. از جمله کورتیکواستروئیدهای رایج می‌توان به پردنیزولون، دگزامتازون، بتامتازون، متیل پردنیزولون و فلوتیکازون اشاره کرد.

• وجود تومور در غده هیپوفیز یا غدد فوق کلیوی

برخی تومورها می‌توانند تولید کورتیزول را به طور غیرطبیعی افزایش دهند. این تومورها ممکن است در غده هیپوفیز، غده فوق کلیوی یا سایر نقاط بدن شکل بگیرند. در این شرایط، بدن نمی‌تواند به درستی هورمونی که مسئول تنظیم سطح کورتیزول است را کنترل کند و در نتیجه، میزان کورتیزول در خون افزایش می‌یابد.

علائم سندروم کوشینگ چیست

علائم سندرم کوشینگ ناشی از تأثیرات اضافی کورتیزول بر بدن هستند. این علائم ممکن است به طور قابل توجهی در افراد مختلف متفاوت باشند و با گذشت زمان شدت بیشتری پیدا کنند.
از جمله شایع‌ترین علائم این سندرم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  افزایش وزن
•  گرد شدن صورت
•  تجمع چربی در ناحیه گردن
•  لاغری در بازوها و پاها

تشخیص سندروم کوشینگ چگونه است

پزشک با انجام معاینه فیزیکی و آزمایش‌های خون و ادرار به تشخیص این بیماری می‌پردازد. اگر سطح کورتیزول بالا باشد، پزشک متخصص غدد درون‌ریز ممکن است آزمایش‌های اضافی را تجویز کند. این آزمایش‌ها معمولاً شامل مصرف دارو و ارائه نمونه‌های خون و ادرار است. همچنین برای بررسی وجود تومور در غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز در مغز، از روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن (CT) یا ام‌آر‌آی (MRI) در ناحیه شکم استفاده می‌شود.

درمان سندروم کوشینگ

درمان سندرم کوشینگ به علت اصلی بیماری بستگی دارد:

• علت دارویی

اگر بیماری ناشی از مصرف دارو باشد، پزشک می‌تواند با تغییر دوز دارو، سطح کورتیزول را کاهش دهد یا داروهایی تجویز کند که اثرات کورتیزول را در بدن مسدود کنند.

• تومور

در صورت وجود توده غیرطبیعی (تومور)، درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1.  جراحی برای برداشتن تومور
2.  پرتودرمانی
3.  شیمی‌درمانی

• علت ناشناخته

در موارد نادر که علت بیماری مشخص نشود، برای جلوگیری از تولید بیش از حد کورتیزول، غدد فوق کلیوی ممکن است برداشته شوند. در این صورت، داروهایی برای جایگزینی کورتیزول از دست رفته تجویز می‌شود.

مدت زمان بهبودی نیز به عوامل مختلفی از جمله طول مدت بیماری، سطح کورتیزول و وضعیت عمومی فرد بستگی دارد.

مدیریت سندروم کوشینگ

اگر به این سندرم مبتلا هستید، می‌توانید با رعایت چند نکته در سبک زندگی‌تان، در کنار درمان اصلی، به بهبود وضعیت خود کمک کنید. حتماً قبل از هرگونه تغییر عمده در سبک زندگی، مانند آغاز ورزش منظم، با پزشک خود مشورت کنید.

سخن آخر

هدف این راهنما، ارائه اطلاعات دقیق و معتبر به بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ و خانواده‌هایشان است. در این متن، تلاش کرده‌ایم شما را با علائم و عوارض این سندرم، روش‌های تشخیص و درمان آن آشنا کنیم و همچنین راهکارهایی برای مدیریت تأثیرات سندرم کوشینگ بر سلامت و زندگی روزمره ارائه دهیم.

⏬مقالات پیشنهادی⏬

بیماری های شایع زنان انواع پوست و نحوه مراقبت از آن  انواع بیماری دهان و دندان

مطالعه بیشتر