
زمانی که در طی اندوسکوپی، رگهای غیرطبیعی و بزرگ در مری یا معده مشاهده شود، تشخیص واریس مری یا واریس معده صورت میگیرد. برای آگاهی از ادامه مقاله و دریافت جدیدترین اطلاعات، با وب سایت دکتر ایرانی همراه باشید.
علائم بیماری واریس مری و معده چیست
این موضوع اهمیت پیگیری درمان واریس معده را دوچندان میکند. در برخی موارد، این بیماری ممکن است هیچ علامت خاصی نداشته باشد تا زمانی که خونریزی مری آغاز شود و فرد علائم را تجربه کند. به طور کلی، علائم و نشانههای واریس معده و خونریزی مری شامل موارد زیر است:
- مدفوع به رنگ خون و سیاه
- استفراغ حاوی مقدار زیادی خون
- از دست دادن هوشیاری (در موارد شدید)
- احساس سبکی سر
دلایل بیماری واریس مری و معده چیست
هر نوع اختلال یا بیماری که بتواند منجر به التهاب و آسیب جدی به کبد و در نهایت نارسایی کبد شود، شامل موارد زیر است:
- بیماری کبد چرب (عمدتاً در افراد کمتحرک و دارای اضافه وزن)
- بیماریهای کبدی ناشی از مصرف الکل (به دلیل مصرف طولانیمدت الکل)
- عفونتهای هپاتیتی مانند هپاتیت B و C
- اختلال در مجرای صفراوی به نام سیروز صفراوی اولیه
- ایجاد لخته خون (ترومبوز): در برخی موارد، لخته شدن خون در ورید پورتال یا رگهایی که به ورید پورتال (ورید طحال) تغذیه میکنند، ممکن است منجر به بروز واریس مری شود.
چه زمانی باید به بیماری واریس مری و معده اقدام کرد
در برخی موارد، بیماری واریس معده یا واریس مری ممکن است هیچ علامت خاصی در برخی بیماران ایجاد نکند. اما اگر هر یک از علائم ذکر شده را مشاهده کردید و همچنین اگر به هر نوع بیماری کبدی مبتلا هستید، بهتر است در فواصل زمانی مشخص به پزشک متخصص بیماریهای کبد و گوارش مراجعه کنید. برای اطمینان بیشتر، از پزشک خود بخواهید که آزمایشات یا روشهای تشخیصی مربوط به واریس مری را برای شما انجام دهد. همچنین، در صورت بروز خونریزی از مری، استفراغ یا اسهال خونی، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
روش های تشخیص واریس مری و معده
امروزه خوشبختانه روشهای متنوعی برای تشخیص بیماری واریس مری یا واریس معده وجود دارد. پزشک با توجه به علائم و اطلاعات ارائهشده توسط بیمار، روش مناسب را انتخاب و اجرا میکند. به طور کلی، روشهای تشخیص واریس مری به شرح زیر است:
آندوسکوپی مری
در آندوسکوپی مری، یک لوله باریک و انعطافپذیر که در انتهای آن یک دوربین کوچک قرار دارد، به داخل معده، مری و همچنین بخش ابتدایی روده کوچک (اثنی عشر) هدایت میشود. پزشک در این فرآیند به دنبال رگهای گشاد شده میگردد و آنها را اندازهگیری میکند. در برخی موارد، وجود رگهها و لکههای قرمز میتواند نشانهای از خونریزی در مری باشد.
تستهای تصویربرداری
در روشهای اسکن شکمی و سونوگرافی داپلر، رگهای طحال و پورتال مورد بررسی قرار میگیرند تا وضعیت مری و احتمال وجود واریس مری تشخیص داده شود. همچنین، با استفاده از آزمایش سونوگرافی به نام الاستوگرافی گذرا، میتوان میزان فیبروز (سفت شدن کبد ناشی از التهاب مزمن) و احتمال بروز واریس مری را اندازهگیری کرد. به این ترتیب، پزشک قادر است فشار خون پورتال را که ممکن است منجر به واریس و خونریزی مری شود، ارزیابی کند.
آندوسکوپی کپسولی
در این روش برای تشخیص بیماری واریس مری، فرد یک کپسول حاوی دوربین به اندازه کپسول ویتامین میبلعد. این روش به ویژه برای افرادی که نمیتوانند آندوسکوپی مری را انجام دهند، توصیه میشود. پس از بلعیدن کپسول، عکسبرداری از داخل مری و روده انجام میگیرد.
درمان واریس مری در شرایط بروز خونریزی
اگر به سرعت به پزشک مراجعه کنید، او اقداماتی برای متوقف کردن خونریزی انجام خواهد داد. در واقع، واریس مری و خونریزی ناشی از آن میتواند تهدیدی جدی برای زندگی باشد و نیاز به اقدامات فوری برای درمان و قطع خونریزی دارد. بهترین روشها به شرح زیر است:
- 1. استفاده از نوارهای الاستیک برای بستن رگهای خونریزیدهنده: در زمان آندوسکوپی مری و هنگام شناسایی خونریزی، پزشک نوارهای الاستیک را دور واریس مری میپیچد تا جریان خون را متوقف کند.
- 2. تجویز دارو برای کاهش جریان خون در ورید پورتال: داروهایی مانند اکترووتید (Sandostatin) و وازوپرسین (وازوستریکت) برای کاهش جریان خون به ورید پورتال تجویز میشوند. این داروها معمولاً زمانی که خونریزی تا پنج روز ادامه داشته باشد، به بیمار داده میشوند.
سخن آخر
بیماری واریس معده معمولاً زمانی رخ میدهد که جریان خون طبیعی از کبد به قلب دچار اختلال شود. در این شرایط، خون ناچار میشود از طریق مسیرهای فرعی مانند سیاهرگهای مری و معده به قلب برود که این امر منجر به بزرگ شدن این سیاهرگها و بروز واریس در مری و معده میگردد. یکی از مهمترین علل این اختلال، سیروز کبدی است. به منظور عبور از این مانع، خون به رگهای کوچکتری وارد میشود که برای تحمل این حجم از خون طراحی نشدهاند. به همین دلیل، احتمال پارگی این رگها و نشت خون، حتی خونریزیهای شدید و خطرناک وجود دارد. بنابراین، ضروری است که در صورت مشاهده اولین علائم بیماری واریس معده، به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید تا با تجویز داروها یا انجام اقدامات پزشکی، درمان لازم برای واریس مری انجام شود.
⏬مقالات پیشنهادی ⏬
بیماری های شایع زنان انواع پوست و نحوه مراقبت از آن انواع بیماری دهان و دندان